فواید و مضرات گزنه -هفت ویک
گیاه گزنه یک گیاه علفی است که نام علمی آن اورتیکا دیوئیکا است. برگ گزنه و ریشه گزنه خواص دارویی فراوانی دارد.
گزنه گیاهی علفی است که در تابستان به طول 1 تا 2 متر از زمین می رسد و در زمستان می میرد. گیاه گزنه Urtica dioica که غالباً به گزنه سوزاننده معروف است (اگرچه همه گیاهان از این گونه نیش نمی زنند) یا برگ گزنه ، یا فقط یک گزنه یا گزنده ، یک گیاه گلدار چند ساله علفی از خانواده Urticaceae است. در انواع مختلف آن در نواخی برگ ها و ساقه ها دارای تیغ هایی پُرز مانند و متراکم است در صورت تماس با پوست، شخص احساس سوزش می کند و حتی در موارد زیادی ناحیه ای که با گزنه اصابت می کند دچار قرمز شدگی و التهاب همراه با سوزش نیز می گردد.برگ گزنه به عنوان چای دم می‌شود که غنی از مواد مغذی است و خواص درمانی فراوانی دارد. همچنین برای استفاده موضعی از این گیاه می‌توان از روغن گزنه استفاده کرد.
در اصل بومی اروپا ، در مناطق معتدل آسیا و غرب آفریقای شمالی است. اکنون در سراسر جهان از جمله نیوزیلند و آمریکای شمالی یافت می شود. گزنه به ویژه در محیط های مرطوبتر یافت می شود. این گونه به شش زیرگونه تقسیم می شود ، شش گونه از آنها دارای پرزهای گزنده به نام تریکوم بر روی برگ ها و ساقه ها هستند، که مانند سوزن های زیر بر روی پوست عمل می کنند. هیستامین و سایر مواد شیمیایی را تزریق می کنند که در اثر تماس احساس سوزش بر پوست می کنیم و اگر به پوست برخورد کند باعث به وجود آمدن کهیر و درماتیت و حساسیت پوستی می شود.
در بعضی فرهنگ‌ها، از گزنه در پخت سوپ یا تهیه‌ی پنیر استفاده می‌کنند تا وعده‌های غذایی سالم‌تری داشته باشند. برگ گزنه معمولا به‌عنوان چای دم می‌شود که بسیاری از مواد مفید ضروری را در خود جای داده است. از عصاره‌ی روغن این گیاه می‌توان برای درمان‌های موضعی استفاده کرد. اما از آنجا که روغن گزنه بسیار قوی است، آن را با روغن‌های حاملی (carrier oils) مانند روغن بادام شیرین شیرین، روغن زیتون و یا نارگیل و امثال آن ترکیب کنید تا رقیق شود.
- طبع گزنه
طبع گزنه گرم و خشک است.
- طرز استفاده از گزنه
دم کرده
در یک لیتر آب جوش، 40 گرم برگ گزنه ریخته و می گذاریم 10 دقیقه دم بکشد. سپس بعد از هر غذا یک فنجان از آن مصرف می کنیم
جوشانده گزنه
30 گرم گزنه را در یک لیتر آب ریخته و به مدت 10 دقیقه آن را می جوشانیم و بین غذاها یک فنجان در روز مصرف می کنیم این جوشانده دارای عطر و بوی خوبی نیز می باشد
تنطور گزنه
یک قسمت برگ گزنه را با پنج قسمت الکل 50 درجه طبی مخلوط می کنیم و درون یک شیشه در بسته می ریزیم و به مدت 15 روز هر روز آن را تکان دهید و بعد از گذشت این روزها آن را صاف کرده و درون شیشه دربسته نگاه می داریم. این ترکیب را هر روز به مقدار 15-10 قطره سه بار در روز مصرف نمایید
- ترکیبات شیمیایی
برگ ها و ریشه گیاه گزنه انواع مختلفی از مواد مغذی را فراهم می کند، از جمله: ویتامین ها: ویتامین های A ، C و K و همچنین چندین ویتامین B مواد معدنی: کلسیم، آهن، منیزیم، فسفر، پتاسیم و سدیم چربی ها: لینولئیک اسید، لینولنیک اسید، پالمیتیک اسید، استئاریک اسید و اولئیک اسید اسیدهای آمینه: همه اسیدهای آمینه ضروری پلی فنول ها: کامفرول، کوئرستین، کافئیک اسید، کومارین ها و سایر فلاونوئیدها رنگدانه ها: بتاکاروتن، لوتئین، لوتوکسانتین و سایر کاروتنوئیدها گزنه سرشار از مواد شیمیایی گیاهی به نام پلی فنول است. بررسی تحقیقات روی پلی فنول ها نشان می دهد که این ترکیبات قدرتمند ممکن است در پیشگیری و مدیریت بیماری های مزمن مرتبط با التهاب مانند دیابت، چاقی، سرطان و بیماری های قلبی نقش داشته باشند. علاوه بر این، بسیاری از این مواد مغذی در بدن شما به عنوان آنتی اکسیدان عمل می کنند. مطالعات نشان می دهد که عصاره گزنه می تواند سطح آنتی اکسیدان خون را افزایش دهد .
- خواص گزنه
پوکی استخوان
گزنه این گیاه دارویی سرشار از سیلیس و عنصر بور می‌باشد که برای پیشگیری از ابتلا به پوکی استخوان موثر است. پوکی استخوان در نتیجه‌ی از بین رفتن املاح معدنی از بدن بروز می‌کند که معمولاً از پنجاه سال به بعد افراد را مبتلا می‌کند.
سم زدایی
دم کرده گزنه به دفع سموم بدن به‌خصوص اوره و بهبود دستگاه لنفاوی کمک می کند
دستگاه ادراری
گزنه به دفع باکتری های مضر از دستگاه ادرار کمک می کند. این خاصیت برای افرادی که دارای بیماری ادرار هستند ، مانند هیپرپلازی خوش خیم پروستات مفید است.
طبق یک مطالعه در سال 2013 ، مردان مبتلا به BPH که عصاره گزنه مصرف می کردند علائم بالینی کمتری نسبت به افرادی که مصرف نکردند داشتند.
دیابت
در گزنه حلقه‌ای پیچیده وجود دارد که موجب کاهش قند خون می‌شود. از گیاه گزنه در داروهای قند خون استفاده می‌کنند. با نوشیدن سه فنجان از دمنوش گزنه می‌توانید قندخون را کنترل کنید.
تسکین آرتریت
برگ گزنه برای کاهش درد و التهاب مفاصل مفید است. در یک مطالعه 27 نفر که درد آرتروز در انگشتان خود داشتند با استفاده روزانه از برگ گزنه به مدت یک هفته در ناحیه آسیب دیده تسکین یافتند.
پروستات
گزنه برای آقایانی که پروستاتشان بزرگ شده مفید است. به عقیده‌ی محققان ریشه‌ی این گیاه دارویی حاوی «لکتین»، «تانین»، «گلیکان» و «لیگنان» هایی می‌باشد که مانند هورمون‌های زنانه عمل می‌کند و تأثیر مثبتی روی غده‌ی پروستات می‌گذارد. پژوهش‌ها نشان می‌دهد که مصرف ریشه‌ی گزنه برای درمان مشکلات پروستات (غیر سرطانی و خوش‌خیم) مفید است.
براق شدن مو
از جمله خواص گزنه می توان به درخشنده کردن موها اشاره کرد؛ به همین منظور جوشانده گزنه را می توان روی موها اسپری کرد.
رویش مو
گزنه حاوی سیلیکا و گوگرد است و در سلامت و رویش مو مؤثر است. شب ها جوشانده ریشه و برگ و گل گزنه را روی کف سر ماساژ دهید و صبح آبکشی کنید. همچنین روغن گزنه تاثیر مثبتی در سلامتی و رویش مو دارد. 10 گرم ریشه ی گزنه در یک لیتر الکل در شیشه ی شفاف 15 روز در مقابل حرارت خورشید قرار داده و 34 قاشق سوپ خوری در 14 بطری آب وارد کرده پوست سر را به آرامی مالش دهید برایرشد مو و عدم ریزش مو مفید است.
سنگ کلیه
بر گ های گزنه ادرارآور است. در واقع برای افزایش میزان ادرار و تمیزی مجاری اداری از شر عفونت و یا برای پیشگیری از تشکیل سنگ کلیه مفید است
- مضرات گزنه
قبل از مصرف گیاه گزنه حتماً با پزشک خود صحبت کنید. حتی غذاها و نوشیدنی های کاملاً طبیعی مانند چای می توانند باعث واکنش های آلرژیک یا تداخل با داروهای خاصی که مصرف می کنید، شوند. برخی از گیاهان و مکمل ها می توانند برای افرادی که دارای شرایط سلامتی خاصی هستند مضر باشند. برخی از مضرات گیاه گزنه برای سلامتی عبارت اند از:
- هنگام دست زدن به برگهای تازه گیاه گزنه احتیاط کنید. پرزهای مو مانند می توانند به پوست شما آسیب برسانند. در موارد نادر ، افراد ممکن است واکنش آلرژیک بسیار شدیدی به آن داشته باشند. ژی و حساسیت ها ممکن است باعث مرگ شود.
- این احتمال وجود دارد که هنگام خوردن گزنه خشک شده یا پخته شده، معده شما تحریک شود یا در دهانتان التهابات شدیدی به وجود بیاید که باعث خفگی می شود.
- زنان باردار باید در مصرف گیاه گزنه به هر روشی، اجتناب کنند. زیرا ممکن است مصرف آن باعث انقباضات شدید رحمی شود که خطر سقط جنین را افزایش می دهد.
اگر یکی از موارد زیر را مصرف می کنید قبل از مصرف گیاه گزنه حتما با پزشک خود مشورت کنید:
- رقیق کننده های خون
- داروهای فشار خون
- داروهای ادرار آور
- داروهای دیابت
- لیتیوم
گیاه گزنه می تواند با این داروها تداخل داشته باشد. به عنوان مثال ، خواص ادرار آور گیاه گزنه ممکن است تأثیر دیورتیک ها را تقویت کند، که می تواند خطر کمبود آب در بدن را به طور فراینده ای افزایش دهد.
گزنه خشک یا پخته شده برای اکثر افراد بی خطر است. با این حال ، نباید برگ های تازه را بخورید ، زیرا ممکن است باعث تحریک پوست، دهان و معده شوند.
گزنه اگر بیش از حد استفاده شود ممکن است برای روده ها و کلیه ها مضر باشد بنابراین بهتر است با صمغ عربی و کتیرا خورده شود
مقدر مصرف بیش از ۱۰ گرم در روز ممکن است باعث بند آمدن ادرار شود . زنان باردار و کودکان باید از مصرف آن خورددی کن
شایعترین عارضه تحریک معده است. احتمال بروز واکنش های آلرژیک نیز به ندرت وجود دارد.
از آنجا که گیاه حاوی مقادیر نامعینی از تانن می باشد مصرف همزمان گیاه گلدار شامل برگ ها یا ریشه با غذاهای حاوی آهن ممکن است باعث کاهش جرب آهن شود.
هنوز هیچ دیدگاهی درج نشده است. شما اولین باشید!